Biển cả bao bọc ba mặt đất nước Italia. Bờ biển dài 7.560 km, nhìn ra bốn biển: Adratique phía Đông, Ionia phái Nam, Tyrrhenia phía Tây, và Liguria phía Tây Bắc.
Diện tích Italia khoảng 301.480km2 (theo số liệu mới nhất), nhỏ hơn một chút so với VN. Bán đảo này trông như hình chiếc ủng nho ra biển Địa Trung Hải. Chiều dài bán đảo 1.140km, chỗ rộng nhất là 274km. Nó vươn ra hầu như gần hết Địa Trung Hải, tới gần bờ biển châu Phi. Trên thực tế, khoảng cách ngắn nhất từ Italia đến châu Phi chỉ khoảng 145km.
Ngoài bán đảo chính, Italia còn có một số hòn đảo. Trong đó lớn nhất là Sicilia và Sardegna (Sardinia). Sicilia có diện tích 28.490km2, bị chia cắt khỏi bán đảo bởi eo Messina chỉ rộng hơn 3km. Đảo Sardegna rộng 24.605 km2, nằm trong biển Tyrrhenia, cách bán đảo 257km. Trong số các đảo khác, đáng chú ý là Elba trong quần đảo Tuscan và quần đảo Ischia ngoài khơi Naples.
Bên trong Italia có hai quốc gia độc lập, Cộng Hoà San Marino với diện tích 65 km2 và quốc gia tự trị Vatican với diện tích vỏn vẹn 0.44 km2.
Khoảng 35% diện tích Italia là những ngọn núi cao trên 762m, 42% diện tích là đồi núi. Chỉ chưa đầy 1/4 diện tích là đồng bằng. Hai rặng núi chạy trên đất Italia là Alpes và Apennines.
Dãy núi cao nhất Italia là dãy Alpes. Đỉnh núi cao nhất châu Âu Monte Blanco (tiếng Pháp là Mont Blanc) cao 4.805m, nằm trên biên giới Pháp- Italia. Một đỉnh núi khác cũng thuộc dãy Alpes là Monte Rosa nằm trên biên giới với Thuỵ Sĩ cao 4.705m.
Phía Đông Alpes, gần Slovenia, được gọi là dãy Dolomite bởi đại chất chủ yếu là các loại đá khoáng dolomite. Đây là nơi rất được ưa thích cho các môn thể thao mùa Đông.
Những hồ lớn nhất Italia đều tập trung ở chân dãy Alpes, hồ Garda (383 km2), hồ Maggiore (220 km2), hồ Como (150 km2). Các con suối phía sườn Tây Alpes đổ vào con sông quan trọng nhất Italia là sông Po. Thung lũng sông Po là đồng bằng chủ yếu của vùng này, những cánh đồng màu mỡ và bằng phẳng nhất Italia.
Dãy Apennines chia đôi Italia theo chiều dọc đất nước. Nó bắt đầu từ góc Tây Bắc, chạy dài tới tận cực Nam bán đảo, tới tỉnh Calabria và phía Bắc Sicilia. Đỉnh núi cao nhất dãy Apennines là Monte Corno, cao 3.047m, ở Đông Bắc thủ đô Roma.
Các vùng và các Thành phố:
Miền Bắc: bao gồm dãy Alpes, vùng Đông Bắc Liguria và đồng bằng phía Bắc.
Dãy Alpes che chắn cho vùng hồ nằm ngay dưới chân núi khỏi hứng chịu khí hậu khắc nghiệt. Cả hai dãy núi của Italia, dãy Alpes và Apennines che chở cho vùng Riviera nằm trên bờ biển Liguria, nơi đây có khí hậu Địa Trung Hải tương tự như khí hậu đảo Sicilia. Du lịch là ngành kinh tế quan trọng nhất của vùng này. TP lớn nhất trong vùng là Genoa, trung tâm của công nghiệp đóng tàu Italia và là quê hương nhà thám hiểm vĩ đại C.Colombo.
Thung lũng sông Po, hay đồng bằng sông Po, trải dài 450km từ Turin đến Udine. Nó gồm những vùng đất nông nghiệp năng suất nhất Italia, phần lớn được dành để trồng cây lương thực, nhất là gạo, ngô, và lúa mì. Vùng đồng bằng sông Po cũng là trung tâm công nghiệp và nông nghiệp của Italia.
Thành phố Milan, thủ phủ vùng Lombardy, là TP lớn thú hai của Italia. Milan, thủ đô tài chính và thương mại của Italia, cũng là TP giàu có nhất đất nước. Turin, thủ phủ xứ Piedmont cũng là một trung tâm công nghiệp quan trọng với hãng sản xuất xe hơi FIAT. Từng là nơi ở của hoàng gia Italia, Turin có một bảo tàng về ô tô trong đó trưng bày trên 400 chiếc xe cổ.
Vùng bán đảo Italia: Dãy Alpes chi phối cảnh qua của vùng này, nổi bật bởi địa hình gồ ghề và khí hậu Địa Trung Hải. Nó bao gồm các vùng miền Trung và Nam Italia. Vùng miền Trung có những đồng bằng nhỏ rải rác, nhưng đất đai không màu mỡ và không được tười tiêu tốt như miền Bắc. Các cây trồng chính của vùng là lúa mì, ô liu và nho để sản xuất ra loại rượu vang Chianti ngon nhất Italia.
Thủ đô Roma cũng thuộc vùng này, ngoài ra còn có TP Florence (Firenze) nổi tiếng, thủ phủ xứ Tuscany. Trong lịch sử, đây là hai trong những TP có ảnh hưởng nhất châu Âu. Roma trở thành thủ đô Italia từ năm 1870. Các đường phố và quảng trường (piazza) của nó đầy rẫy những toà nhà cổ kính, các tượng đài nguy nga, các đài phun nước tráng lệ, cùng các đài kỷ niệm trang nhã. TP Vatican nằm trong lòng thủ đô, là trung tâm của giáo hội Thiên chúa giáo, nơi ở của Giáo hoàng. Vatican là quốc gia độc lập với diện tích 0,44 km2, và có lẽ là diểm thu hút khách nhiều nhất Italia. Florence là đối thủ xứng tầm với Venezia về vẻ đẹp kiến trúc. Nó quyến rũ nhờ những con phố ngoằn nghèo dẫn tới những quảng trường xinh xắn, những nhà thờ chứa đầy tuyệt tác thời phục hưng.
Đa phần đất đai miền Trung khô hạn nên không trồng trọt được gì nhiều. Nhưng một số vùng ở Campania có đất đai màu mỡ nhờ tro núi lửa nên trồng được những loại cây ăn trái và rau quả tuyệt hảo.
TP quan trọng nhất của miền Nam là Napoli. Cư dân đông đúc, xe cộ, nhà máy, các xưởng lọc dầu chen chúc nhau, Napoli là TP lớn thứ ba Italia và là một hải cảng quan trọng
Sicilia và Sardegna:
Sicilia là hòn đảo lớn và đẹp nhất Địa Trung Hải. Địa hình chủ yếu là đồi núi, cây trồng chính lá lúa mì và đậu, ngoài ra còn có cả các đồng cỏ xanh tốt để chăn nuôi cừu. Dưới bóng ngọn núi lửa Monte Etna (theo tiếng Hy Lạp có nghĩa là “lò lửa”) các cây trái nhiệt đới tha hồ mọc xanh tốt. Thủ phủ của đảo là thị trấn Palermo.
Cả hòn đảo Sardegna chỉ có một vài con đường tử tế, địa hình núi non gồ ghề của nó chỉ thích hợp để nuôi cừu thả rong, ở những nơi có nước tưới tiêu người ta trồng lúa mì, ôliu, và nho. Những bãi biển tuyệt đẹp của hòn đảo thu hút rất nhiều du khách quốc tế. Thủ phủ là thành phố Cagliari.
Khí hậu
Hầu hết các vùng của Italia có khí hậu Địa Trung Hải, kiểu khí hậu thường gặp ở vùng Nam Âu. Tuy nhiên, sự đa dạng về mặt địa hình đã khiến cho một số nơi có khí hậu khác biệt.
Khío hậu ở vùng núi Alpes có thể rất lạnh trong những mùa Đông khắc nghiệt nhiều tuyết, thế nhưng chính dãy Alpes đã che chắn cho Italia khỏi phải chịu một mùa đông lạnh giá. Vùng thung lũng sông Po và vùng đồng bắng Italia tuy có mùa đông khắc nghiệt nhưng không kéo dài, mùa hè thì rất ấm áp.
Ở bán đảo, mùa đông là khí hậu ôn hoà, mùa hè ấm hơn. Vùng đồng bằng ven biển ấm áp và dễ chịu cả trong mùa đông, còn những vùng cao, mùa đông thường có tuyết rơi. Thỉnh thoảng lại xảy ra những đợt lạnh giá và những cơn nóng nực, nhưng đều không kéo dài. Vì thế, ngay trong mùa đông người dân Roma cũng ngạc nhiên khi thấy tuyết rơi và mưa đá.
Do nằm gần châu Phi, chỉ cách một eo biển nhỏ, nên khí hấu miền Nam Italia chịu ảnh hưởng từ những cơn scirocco, tức những cơn gió nóng từ Bắc Phi tràn sang. Những cơn gió nóng chứa đầy bụi của sa mạc Sahara thổi vào Sicilia và các tỉnh miền Nam trong mùa hè. Khí hậu của đảo Sicilia và Sardegna hoàn toàn giống nhau, mùa hè khô nóng kéo dài và mùa đông tương đối ấm áp.
