Siena là một thành phố bé nhỏ nằm trong lòng Tuscana nước Ý, được xếp vào hạng mục Thành-phố-một-ngày. Siena không nghẹt thở vì một cái đẹp cực độ, hốt hoảng vì một sự kì vĩ, mà trào lên cảm xúc thân thiết, gắn bó. Những ngôi nhà gạch, quảng trường gạch, con đường gạch, tất cả toát lên cái ấm nóng thân thương. Bạn mơ hồ như được quay về bên góc bếp nhà bà ngày xưa. Nếu được nói về Siena, tôi sẽ bắt đầu trìu mến: Siena của tôi. Cảm giác thân thương như người ta nói về làng quê mình vậy. Tôi muốn luyên thuyên về Siena như Raxun tản mạn về “Dangextan của tôi”.
Từ Pontedera, tôi bắt chuyến tàu vùng đi Siena vào một sớm cuối tháng 4. Ở Tuscana, họ có vé tàu dành riêng cho vùng này. Căn cứ vào khoảng cách giữa các thành phố mà sẽ có các loại vé khác nhau, giá tầm 4-6 euro, rất rẻ. Mất khoảng một giờ thì tôi tiêu xong cái 4-6 euro này. Chúng tôi tôi “nhảy bus” như thường lệ để vào trung tâm thành phố. Dù cầm bản đồ trong tay, nhanh chóng, chúng tôi lạc vào những con đường ngoằn nghèo nhỏ bé. Đường ở Siena lên dốc, xuống đèo như thể đang đi hiking vậy. Lắt léo trong lòng phố là những cơn mưa bóng mây bất chợt. Ở Siena của tôi, đến mưa cũng giản dị lạ thường. Ở Siena của tôi, bạn có thể tìm thấy góc đẹp ở bất kì nơi đâu. Một vệt nắng chiếu qua ô cửa sổ hẹp của ngôi nhà đất. Một con đường gạch nhỏ xíu hun hút. Những ngôi nhà đối diện bắt tay nhau bởi những cây cầu trên không. Những gian hàng lưu niệm xinh xắn với các sản phẩm gốm sứ hay những bức tranh đặc sệt Tuscana.
Ở Siena của tôi, chúng tôi đi dọc các ngôi nhà vàng nắng. Nhà cửa ở đây được xây dựng theo hình vòng cung như những bước tường thành vững chắc. Tất cả gồng lên, ôm ấp lấy quảng trường trung tâm – Piazza del Campo. Khác hẳn ở những nơi khác, quảng trường thường hình vuông và lát đá. Quảng trường lớn nơi đây xây bằng gạch và có hình bán nguyệt. Gạch được xây cắt lớp, thoai thoải như lòng chảo. Lẽ dĩ nhiên, nơi thấp là nơi hội tụ nước, hội tụ tinh hoa, hội tụ con người. Người Siena và cả khách du lịch tập trung ở đây đông vô cùng. Họ nằm dài ra tắm nắng, chị em tôi cũng vậy. Nếu ngồi đây picnic thì tuyệt, nhưng ở đây cấm ăn uống, mà kì thực, là cấm đặt đồ ăn xuống quảng trường. Dưới tay tôi, từng viên gạch ấm nóng. Cả thành phố hồng hào, ấm áp, rực rỡ. Cơn mưa bóng mây lại kéo tới lần nữa. Mưa cứ đến cứ đi nhanh như những giấc mộng hè.
Tôi đi vào tháp đồng hồ Torre del Mangia ở ngay Piazza del Campo. Torre del Mangia nghĩa là tháp của kẻ phàm ăn, để tưởng nhớ người trông coi đầu tiên của tháp. Là tòa tháp cao nhất còn lại từ thời trung cổ của Ý, Torre del Mangia còn được chú ý vì nằm ngay cạnh Palazzo Rebbulico. Ngao ngán nhìn đoàn người dài đang xếp hàng để vào khu tòa thị chính, tôi rảo bước ra đi. Theo dòng người, tôi thong dong lên những bậc thang. Mưa vẫn đuổi theo phía dưới từng hạt nhỏ. Bước qua Porto del Perdono – cánh cổng của sự tha thứ, tôi có chút gợn lòng. Cánh cổng này chắc phải vất vả lắm mới xây dựng được. Để xây được một cánh cổng Tha Thứ, người ta phải chất gạch từ hàng vạn ngôi nhà Hối Lỗi hoặc những mồ Thú Tội bên trong nhà thờ (duomo).
Duomo hiện lên, không sừng sững như ở Fizenre nhưng cái tinh xảo Gothic vẫn không mất. Tòa nhà mát lạnh đá hoa cương trắng vân xanh rêu, có pha chút hồng. Đột phá nữ tính khác hẳn ở Fizenre. Mặt trước của nhà được đục đẽo tỉ mỉ cùng bức tranh tường mạ vàng hào nhoáng. Nhà thờ là một khối vuông vức khổng lồ với chiều dài đáng kể. Để phá vỡ sự khô cứng, một chóp tròn được đặt lên khéo léo dưới bàn tay của Bernini. Kiến trúc sư đại tài này sau khi đã đặt chóp cho cả Roma, vẫn không tha cho Siena nhỏ bé.
Nhà thờ nằm trong một khu quần thể đẹp. Tất cả lạc lõng, cheo leo trên cao của Siena. Khu nhà thờ, nhà nguyện, đứng thấp tè nhìn một tháp chuông rắn rỏi vươn lên. Đá hoa cương trắng xen kẽ xanh rêu, nhìn qua như sự xen kẽ đen trắng. Đây là 2 màu biểu tượng của Siena tượng trưng cho Sienus and Aschius. Những kẻ xây dựng nên Siena là hậu duệ của Remus, người đã cùng Romulus tạo dựng Roma. Ăn cắp bức tượng “Bà mẹ sói cho Romulus và Remus bú” từ nhà thờ thánh Apollo ở Roma, Sienus và Aschius chạy tới Siena. Bức tượng bây giờ chệm trễ trên cây cột ngất ngưởng bên cạnh nhà thờ. Tội đồ thành Roma trở thành người hùng Siena.[I] [/I]
Mua vé 9 euro, chúng tôi được phép đi vào bên trong khu nhà thờ và leo lên cổng ngắm Panorama. Bên trong nhà thờ các cột trụ đều hai màu xanh trắng xen kẽ. Đá lát dưới sàn ánh hồng. Cả toà nhà láng bóng, hào nhoáng. Theo các lối cầu thang, chúng tôi bước qua các gian trưng bày tranh, phù điêu, tượng. Những tác phẩm đã bị sờn, bị sứt mẻ, nhưng giá trị vẫn còn cùng thời gian. Tôi hơi thất vọng vì tranh ở đây không có tính nghệ thuật cao, mà chỉ đơn thuần là khoa trương đời sống. Lên được tới tầng cao nhất thì chúng tôi đều đã mệt mỏi bởi cái phồn thực. Lách mình qua cầu thang xoắn ốc nhỏ hẹp, tôi tìm thấy hồn phách ở lưng chừng cổng. Từ tầng hai của cổng, không gian bao la đã mở ra nhưng chưa thỏa tầm mắt. Tôi cố kìm mình khỏi sự khó chịu của lối đi để lên trên cùng. Siena đã trong tầm tay với.
Siena của tôi phủ ngập bởi những mái ngói đỏ. Mái ngói như trong những bức tranh tôi vẽ ngày tiểu học. Nhà ngói đỏ rực, đàn gà vàng ươm, con gà trống 7 sắc, cây dừa trĩu quả, cái giếng xám xít, và trên giếng phải ghi rõ 1987 – năm tôi ra đời. Năm nào bắt vẽ ngôi nhà mơ ước, tôi cũng vẽ y chang như thế. Nhiều lúc tôi sợ cái tư duy thủ cựu của mình. Nhưng tôi yêu những ngôi nhà ngói đỏ, điều đó là chắn chắn. Sắc hồng của đá, của mái ngói, của nắng, của lòng người lan tỏa. Siena của tôi, đúng là một phố rất hồng. Ánh hồng sắp át cả màu xanh xa xa của những đồi cây rậm, có lẽ là nơi bắt đầu của những ruộng nho tháng 6…
Khám phá các thành phố khác của nước Ý